ادبیات رنسانس

ادبیات رنسانس بخش مهمی از تاریخچه ادبیات را به خود اختصاص داده است که به نوعی آغاز بخشی از تحول دانش و تغییرات مذهبی و شاهکارهای هنری در اروپا محسوب می شود. رنسانس کلمه ای فرانسوی است که معنی لغوی آن نوزایی بوده و به اواسط سال های قرون وسطی و شروع  دوره ای نو گفته می شود. رنسانس در دوره ای حدودا 300 ساله از شهر فلورانس در ایتالیا شروع شده و به دوره روشنگری در اروپا انجامید. از شاعران ادبیات رنسانس می توان به دانته، جفری چاسر و ماتیو آرنولد اشاره کرد.

در ایران ترجمه حرفه ای حکایت های کانتربری نوشته جفری چاسر به وسیله علیرضا مهدی پور به چاپ رسیده است. جفری چاسر در ادبیات رنسانس شاعر تاثیرگذاری محسوب شده و مقاله های زیادی درباره آن نوشته شده است.

ترجمه اشعار چاسر به فارسی به شکل منظوم از پیچیدگی های زیادی برخوردار بوده که همین به زیبایی و شاهکار بودن ترجمه آن می افزاید. تحولات اقتصادی و فرهنگی در آن دوره زمانی در ادبیات رنسانس تاثیر گذار بوده و شاعران و نویسندگان زیادی را تحت تاثیر تحولات اجتماعی آن زمان به دنیا ارائه کرده است. رشد اقتصادی توام با تحولات تجاری و فزونی ثروت، زنده شدن ادبیات کلاسیک و بسیاری از دلایل دیگر در این زمینه نقش داشته اند. مردم دوره رنسانس خود را سزاوار آگاهی و دانش دانسته و آموخته بودند از تجربیات زندگی درس بگیرند.

سر فیلیپ سیدنی (Sir Philip Sidney) از جمله افرادی است که همیشه از نویسندگان و شاعران آن دوره حمایت کرده و نام نیک او در ادبیات رنسانس همیشه می درخشد. در تحقیقات انجام شده روی ادبیات رنسانس و نام آوران آن دوره ذکر شده که ویلیام شکسپیر نمایشنامه نویس شهیر انگلیسی تنها نام بزرگ آن دوره نبوده است. از او به عنوان بهترین نمایشنامه نویس دوره رنسانس یاد می شود.

گری تیلور نویسنده و ویراستار درباره شکسپیر می گوید شکسپیر در حد و اندازه های یک نویسنده بسیار موفق تنها نام برجسته ادبیات رنسانس محسوب نمی شود و نویسنده و شاعران دیگری نیز بوده اند که باید از آنها در تاثیرگذاری در ادبیات رنسانس یاد کرد. اصلی ترین نکته در دوره رنسانس این بود که به انسان ها آموخت وضعیت زندگی خود را بهبود بخشند؛ دنبال آرزوهای خود بروند و به رویاهای خود جامه عمل بپوشانند.

این شیوه بارها و بارها در زندگی نویسندگان و نمایشنامه نویس ها مشاهده شده است. بیشتر چهره های مطرح ادبی به طبقه متوسط جامعه تعلق داشتند و کمتر دیده شده از قشر مرفه باشند. مثلا پدر شکسپیر شغل دستکش سازی داشت . کریستوفر مارلو شاعر و نمایشنامه نویس انگلیسی در نمایشنامه مشهور خود  «فاوست» به چنین موقعیتی می پردازد. مارلو در این نمایشنامه شخصیت یک انسان دوره رنسانس را به نمایش می گذارد. انسانی که زحمت می کشد و رنج می برد تا به آنچه آرزو دارد برسد. کمدی الهی دانته، آثار پترارک نویسنده و شاعر ایتالیایی، حکایات کانتربری جفری چاسر، آثار رابله نویسنده فرانسوی، دن کیشوت سروانتس و فاوست کریستوفرمارلو و تمام آثار ویلیام شکسپیر از شاهکارهای دوره ادبیات رنسانس به شمار می روند.

 ادبیات ترجمه

روایت از زندگی حرفه‌ای «شکسپیر»

در سال‌های گذشته محققین روایت استانداردی از زندگی حرفه‌ای «شکسپیر» را ارائه داده‌اند. وی اوایل 1590 به «لندن» می‌آید و با همکاری در پروژه نمایش «تیتس آندورنیکس» و «هنری ششم» کار خود را آغاز می‌کند. سپس گروه خود را تشکیل می‌دهد و به تنهایی شاهکارهایش را به نگارش درمی‎‌آورد. البته «تیلور» در کتاب خود به خواننده می‌گوید او در این مرحله شاهکارهای خود را به تنهایی ننوشته است و ایده که وی استعدادی بی‌همتا است کاملا صحت ندارد.

منتقدها  «شکسپیر» و «مارلو» را به عنوان دو رقیب  در  ادبیات رنسانس میدانند. «شکسپیر» در نمایش «ریچارد سوم» به قدرت نویسندگی «مارلو» در نمایش‌های «دکتر فاستوس» و «تیمور لنگ» رسیده است و حتی از نمایش «یهودی مالتا» در «تاجر ونیزی» استفاده میکند. البته «مارلو» نیز از تراژدی‌های «شکسپیر» درس گرفته است تا نمایش «ادوارد دوم» را بنویسد. «تیلور» اعتقاد دارد این دو نویسنده بزرگ در  آثار زیادی با هم همکاری داشته اند و رقیب شمردن این دو اشتباه بزرگی است.