همانطور که می دانید مطالعه اولیه اولین گام در شروع رسمی فرایند ترجمه به شمار می آید.می گوییم اولین گام برای شروع رسمی، به این معنا که برای شروع غیر رسمی ابتدا نویسنده کتاب را بشناسید و حتما دیگر آثار وی را مطالعه کنید تا با طرز فکر و شیوه نگارش وی آشنا شوید.
تا پس از آن که پروژه را بر عهده گرفتید می بایست کار را به طور رسمی شروع کنید که همانطور که گفته شد در ابتدا می بایست به صورت سطحی و روزنامه وار متن مربوطه را از نظر بگذرانید. این کار به شما کمک می کند که قسمت های دشوارتر کتاب ؛ که بعضا فهم آن ها دشوار تر است را زودتر بشناسید و بتوانید در خصوص این قسمت ها با نویسنده کتاب مباحثه و تبادل نظر داشته باشید.
بحث و تبادل عقاید
بحث و تبادل عقاید با نویسنده کتاب، بهترین راه ترجمه و شروع آن است تا قسمت های دشوار موجود در کتاب را به بهترین راه ترجمه نمایید. شیوه زبان شناسی و شیوه نگارش نویسنده را نیز می بایست به خوبی بدانید. در صورت نیاز مترجم مختار است که تغییرات ساختاری را در متن ایجاد نماید.
بیشتر بخوانید : مترجم، ویراستار و نویسنده
( البته همه کتاب هایی که به صورت مستقیم از منابع ارجاع داده شده توسط ناشر، ترجمه می شوند دارای نسخه دستنویس بوده اند و مترجم به راحتی می تواند با نسخه دست نویس موجود کار کند. ) در شرایط خاص ، اگر توضیحات ضروری و یا ویژگی های فرهنگی و مباحث مربوط به آداب و سنن مطرح بود حتما با نویسنده کتاب در ارتباط باشید تا متن اصلی کتاب را به خوبی بفهمید و بتوانید به شیوا ترین و رساترین زبان ممکن ، متن را به مخاطب انتقال دهید.
اختیارات مترجم
یکی دیگر از مباحثی که باید بین نویسنده و مترجم مطرح شود این است که مترجم می بایست از نویسنده بخواهد تا در خصوص اختیارات مترجم به وی توضیح دهد. یعنی نویسنده می بایست طی بیانیه ای مشخص ، به مترجم اختیاراتی بدهد تا در صورت لزوم این اختیارات را در مقاله یا کتاب لحاظ نماید. ( و ذکر شود که مترجم بیشتر از آن اختیارات گفته شده ، هیچ گونه حق دخل و تصرف در متن اصلی کتاب را ندارد.) اختیاراتی از قبیل تغییر ساختار نگارشی، ساختار جمله بندی و یا ساختار دستوری و یا بیان اصل مطلب به گونه ای که به فرهنگ مخاطب لطمه ای وارد نکند، از این دست اختیارات هستند.
قراردادانعطاف پذیر بین نویسنده و مترجم
در بسیاری مواقع، قراردادهایی که بین مترجم با نویسنده یا ناشر منعقد می شود می بایست به گونه ای انعطاف پذیر باشد و در شرایط ضروری طرفین می بایست قادر باشند تا تغییرات ضروری را در آن به وجود آورند. همچنین می بایست در قرارداد قید شود که نویسنده به عنوان خالق اثر، حق دخل و تصرف در متن ترجمه شده را دارد و پس از ترجمه متن، نویسنده مختار است یک بازنگری در متن انجام دهد و در هر جایی که صلاح می داند تغییراتی ایجاد نماید. این امر به قابل فهم تر شدن متن و مخاطب پسندانه تر شدن آن کمک شایان توجهی خواهد کرد. همچنین عبارات و جملات دشوار موجود در متن و وجود واژگانی که از نظر مترجم ثقیل و سنگین هستند نیز با دخالت نویسنده، به متون ساده و سلیس و شیوا و روان تبدیل خواهند شد. به هر حال می بایست در نظر داشته باشیم که در ترجمه یک مقاله و یا کتاب، باید هم نویسنده و هم مترجم و هم ناشر رضایت کامل را داشته باشند.
در صورتی که مترجم قادر باشد خلاصه ای واضح و روشن را از متن ارائه دهد، نویسنده کمتر در آن متن دخل و تصرف خواهد کرد و در اصل شاید نیازی هم به این کار نباشد و مترجم تسلط خود را بر کل متن نشان دهد.
ارتقا و بهبود متن
فرایند ویرایش و دخل و تصرف نویسنده می بایست در جهت هدف ارتقا و بهبود متن و قابل فهم تر نمودن و مخاطب پسندانه تر کردن متن باشد و مترجم نیز می بایست ایده های کاری خود را با نویسنده و ناشر در میان بگذارد تا آن ها با دیدگانی باز ببینند که مترجم تا چه حد وجدان کاری دارد و برای ترجمه پروژه ان ها وقت صرف می کند وحتی از زمان استراحت و فعالیت های شخصی خود نیز صرف نظر می کند تا پروژه مربوطه در زمان موعد و با بهترین کیفیت تحویل داده شود.
تعداد زیادی از مترجمان هم ترجیح می دهند که در دفتر شخصی خود ( و حتی در یک اتاق کار در منزل خودشان) کار کنند و در صورت ضرورت نویسنده یا ناشر به آن ها مراجعه نماید و خود مترجمان چندان تمایل ندارند که برای قرارهای کاری به سراغ نویسندگان و ناشران بروند. بسیاری از مترجمان همواره دورکاری را ترجیح می دهند و دلیل اصلی آن ها برای دورکاری و کار در منزل این است که بتوانند در هر ساعتی از شبانه روز که تمایل دارند فعالیت شغلی خود را دنبال کنند.