مترجمان حرفه ای ، هیچ گاه از ابتدای کار خود، حرفه ای عمل نمی کنند. هر کدام ازمترجمان حرفه ای که ما امروزه می شناسیم، در زمانی که کار خود را آغاز کرده اند، مترجمان مبتدی بودند که نیاز به راهنمایی و تکرار و تمرین بسیار داشتند.
بنابراین اگر کسی قصد مترجم شدن دارد می بایست آمادگی این امر را داشته باشد که تا مدت زمانی به عنوان یک مترجم مبتدی و نو پا، کار کند و به واسطه تمرین های فراوان و تجاربی که کسب می نماید، قادر خواهد بود که رزومه قوی برای خود بسازد و نظر دارالترجمه ها یا موسسات ترجمه خصوصی و یا مشتریان آزاد را به خود جلب نماید.
ترجمه متون تخصصی
همیشه در نظر داشته باشید که ترجمه متون تخصصی ، که خوانندگان خاص خود را دارند برای معرفی مترجم، بسیار حائز اهمیت هستند. بسیاری از مترجمان، دانش کافی برای چگونگی انجام پروژه های ترجمه مقالات پزشکی، ترجمه کتاب های رمان و علوم پایه و غیره را ندارند و حتی نمی دانند که برای یافتن جدید ترین اثر باید به کدام حوزه مراجعه نمایند.
بسیاری از مترجمان، گمان می کنند که در صورت داشتن دانش کلی زبان انگلیسی، قادر خواهند بود با راحتی هرچه تمام تر یک اثر را از زبان مبدا به زبان مقصد باز گردانند.
ترجمه یک هنر
ترجمه، هنری است که نیاز به دقت در نکات و ظرایف خاصی دارد و در صورتی که هر کدام از این ظرایف رعایت نشود، مترجم ، به عنوان یک مترجم خوب و کاربلد قلمداد نخواهد شد. مترجمان حرفه ای خود یک هنرمند هستند.
در صورتی که شما، به عنوان یک مترجم، قصد دارید که پا به قلمروی ترجمه کتاب بگذارید می بایست در ابتدا ژانر مورد علاقه خود را انتخاب نمایید. ترجمه تخصصی کتاب های مختلف، نیاز به تسلط ابتدایی در خصوص زمینه مورد نظر دارد و به عنوان مثال ، فردی که در زمینه علوم انسانی تحصیل کرده است قطعا قادر به ترجمه کتابی در زمینه نجوم نخواهد بود و چنان چه این کار را انجام دهد، ترجمه تحویل داده شده به هیچ عنوان کیفیت جالبی نخواهد داشت.
ولی در بسیاری از مسائل، علاقه حرف اول را می زند و ترجمه تخصصی نیز از این قاعده مستثنی نیست. ممکن است شما در زمینه علوم انسانی تحصیل کرده باشید و حتی چندین کتاب نیز در همین زمینه در دست ترجمه شما قرار گرفته باشد، ولی علاقه وافری به نجوم دارید. همین علاقه وافر شما را بر آن خواهد داشت که به مطالعه مقالات نوین و به روز دنیا در زمینه نجوم بپردازید و قطعا با تحقیق و مطالعه، اصطلاحات و عبارات تخصصی مربوط به نجوم را خواهید آموخت. ولی این نکته را به خاطر داشته باشید که در صورتی که قرار باشد مقاله ای را به عنوان سفارش، ترجمه کنید که در حیطه تخصصی شما نیست، پیش از آن می بایست دست کم ده مقاله کاملا تخصصی در آن حیطه مربوطه مطالعه و کاملا ترجمه کرده باشید تا بتوان گفت تا حدودی بر موضوع مورد نظر تسلط دارید و می توانید ترجمه بی عیب و نقصی را به مشتری خود ارائه دهید.
به طور کلی گام اول در ترجمه کتاب، این است که ژانر و یا حیطه تخصصی خود را مشخص نمایید.
پیش از این، به محض شنیدن نام ترجمه، بسیاری از افراد به یاد ترجمه کتاب های داستان و رمان می افتادند. ولی امروزه ترجمه ، حیطه بسیار گسترده تری نسبت به رمان و داستان دارد و هر مترجم وابسته به علاقه و مطالعات و تخصص خود ، می تواند کتاب های مرتبط با علوم پزشکی، علوم فنی و مهندسی، بهداشت و هر زمینه ای را ترجمه و در اختیار مخاطبین قرار دهد.
پس ازآن که ژانر یا حیطه مورد علاقه خودرا انتخاب نمودید می بایست جدیدترین و به روزترین کتاب های منتشر شده در آن حیطه را در گوگل، جست و جو نمایید تا به لیستی از جدیدترین کتب منتشر شده در این سال، دست یابید. برای تبدیل شدن به یکی از مترجمان حرفه ای دنیا باید هرچه بیشتر تخصص خود را در یک زمینه بالا ببرید.
سایت کتابخانه ملی ایران، سامانه ای دارد که با استفاده از آن سامانه شما قادر خواهید بود که متوجه شوید آیا کتاب پیش از این ترجمه شده است یا خیر. همچنین از خاطر نبرید که کسب مجوز رسمی از نویسنده و ناشر کتاب مورد نظر، پیش از آغاز فرایند ترجمه، امری بسیار حیاتی برای ادامه فعالیت شما محسوب می شود.
نکته دیگر این که، نیازی نیست برای ترجمه تخصصی کتاب، کار خاصی انجام دهید. فقط و فقط مطالعه بسیار زیاد در آن حوزه به شما کمک خواهد کرد و بس. نه نیاز به شرکت در دوره های خاص است و نه هیچ چیز دیگر. فقط می بایست سطح مطالعاتی خود را ارتقا بخشید تا بتوانید ترجمه کتاب را به روشی مخاطب پسند، به خواننده انتقال دهید.
پیش از آنکه ترجمه کتاب را آغاز کنید ، پرسش های زیر را ازخودتان بپرسید و برای هر کدام، پاسخ مشخصی پیدا کنید.
سوال اول این که ، مخاطب اصلی کتاب ترجمه شده من چه گروهی خواهد بود؟ با پاسخ به این پرسش، شما قادر خواهید بود سطح حرفه ای بودن و زمان و هزینه به کار رفته در ترجمه را بسنجید.
پرسش دوم این است که آیا این ترجمه، قرار است ترجمه تجاری شود یا خیر. منظور از تجاری بودن این است که آیا کتاب ترجمه شده، به زبان هدف منتشر شده و فروخته می شود یا خیر.
پرسش سوم که بسیار پرسش مهمی است این است که آیا داستان شما تخیلی است یا علمی . این امر در مدیریت نوشتاری شما، بسیار حائز اهمیت بوده و قالب و سبک اصلی نوشتن را تعیین می نماید.
مترجم، می بایست در ابتدا به صورت روزنامه وار و به سبک کتاب خوانی، کل کتاب را مطالعه نماید و از خود بپرسد که آیا کاملا می توانم متن را درک کنم یا خیر. در صورتی که متن، کاملا برای مترجم قابل فهم و قابل درک بود، مترجم می تواند با اعتماد به نفس بسیار بالاتری ترجمه کتاب را قبول کند و قطعا اثر جالب توجه تری از خود ارائه خواهد داد.
پس همواره به عنوان یک مترجم به خاطر داشته باشید که فارغ از موضوع کتاب، ( چه کتاب های جیبی و داستان های کودکانه و چه کتاب های حجیم علمی و دانشگاهی) شما نیاز دارید تا اصول اولیه ترجمه کتاب را بدانید و بسیاری از نکات را برای انجام ترجمه بهینه و با کیفیت، رعایت نمایید.